Tóm tắt và đánh giá tiểu thuyết Làm Đĩ – Vũ Trọng Phụng: Cái nhìn trần trụi về một thời đại

Vũ Trọng Phụng (20/10/1912 – 13/10/1939), sinh ra ở Mỹ Hào, Hưng Yên, là một trong những cây bút xuất sắc của văn học hiện thực Việt Nam giai đoạn đầu thế kỷ XX. Bên cạnh bút danh chính, ông còn được biết đến với cái tên Thiên Hư. Sáng tác của Vũ Trọng Phụng luôn hướng đến hiện thực, phản ánh trực diện những vấn đề nóng bỏng của xã hội đương thời.

Văn phong của ông đậm chất trào phúng, hóm hỉnh nhưng cũng đầy sâu cay, phơi bày những góc khuất xấu xí mà xã hội thường né tránh. Những tác phẩm tiêu biểu của “ông vua phóng sự đất Bắc” phải kể đến như: Số đỏ, Giông tố, Kỹ nghệ lấy Tây… và đặc biệt là Làm Đĩ.

2. Giới thiệu tác phẩm Làm Đĩ

Ra đời vào giai đoạn cuối của phong trào tư sản hóa, khi xã hội Việt Nam đang chao đảo giữa làn sóng “Âu hóa” và những định kiến hà khắc, Làm Đĩ của Vũ Trọng Phụng như một “đứa con ghẻ” bị ruồng bỏ, hứng chịu sự dè bỉu, phán xét nặng nề vì đề cập trực diện đến vấn đề nhạy cảm – mại dâm.

Tuy nhiên, vượt lên trên những lời chỉ trích, Làm Đĩ vẫn là một tác phẩm “thật” – một bản phóng sự trần trụi về cuộc đời của nhân vật Huyền, từ một cô gái “con nhà lương thiện” đến khi sa chân vào con đường trụy lạc. Tác phẩm là tấn bi kịch đau đớn, ám ảnh không chỉ của riêng Huyền mà còn của cả một thời đại đầy biến động.

3. Tóm tắt nội dung tiểu thuyết Làm Đĩ

Làm Đĩ là câu chuyện về cuộc đời của Huyền, được chia thành bốn giai đoạn chính: Tuổi dậy thì, Ra đời, Lấy chồng và Trụy lạc. Xuyên suốt tác phẩm, Vũ Trọng Phụng đã sử dụng lối viết phóng sự sắc bén, chân thực, lột tả bi kịch của người phụ nữ trong xã hội phong kiến thối nát.

Giai đoạn 1: Tuổi dậy thì: Huyền – một cô nữ sinh trong sáng, ngây thơ lớn lên trong một gia đình “nửa Tây nửa ta”, luôn khao khát được khám phá về thế giới xung quanh, đặc biệt là những vấn đề nhạy cảm về giới tính. Tuy nhiên, sự giấu giếm, né tránh của gia đình khiến Huyền càng thêm tò mò, dần đi vào con đường sa ngã.

Giai đoạn 2: Ra đời: Huyền vướng vào mối tình vụng trộm với người anh họ xa – Lưu. Cả hai quyết định chạy trốn nhưng bất thành, Lưu tuyệt vọng tự vẫn. Cái chết của Lưu là cú sốc lớn, đẩy Huyền vào bi kịch đầu đời.

Giai đoạn 3: Lấy chồng: Huyền kết hôn với Kim – con trai một gia đình giàu có. Cuộc sống nhung lụa không làm Huyền nguôi ngoai nỗi đau mà càng đẩy cô vào vòng xoáy tội lỗi. Kim “sùng bái” lối sống phương Tây, xem vợ như một món đồ trang sức, thậm chí còn gán ghép Huyền cho Tân – một tay đào hoa, giàu có.

Giai đoạn 4: Trụy lạc: Mối quan hệ ngoài luồng với Tân bị bại lộ, Huyền bị Kim ruồng bỏ, chìm đắm trong đau khổ, tuyệt vọng. Cô tìm đến Tân nhưng bị hắn ta xua đuổi phũ phàng. Để sinh tồn, Huyền buộc phải bán thân, sa chân vào con đường trụy lạc.

Kết thúc tác phẩm, Huyền giao lại cho nhân vật “tôi” một cuốn sổ ghi lại cuộc đời tăm tối của mình với hy vọng câu chuyện sẽ được công bố, như một lời cảnh tỉnh cho những người phụ nữ khác. Hành động ấy cũng là cách để Huyền chuộc lại lỗi lầm, tìm kiếm sự giải thoát cho chính mình.

4. Đánh giá tiểu thuyết Làm Đĩ

Làm Đĩ không đơn thuần là câu chuyện về “cái dâm” mà sâu hơn là lời tố cáo mạnh mẽ xã hội Việt Nam đương thời đầy rẫy bất công, giả dối. Vũ Trọng Phụng đã mượn bi kịch của nhân vật Huyền để phơi bày bộ mặt thật của giai cấp tư sản thối nát, đồng thời lên án những hủ tục phong kiến lạc hậu đã đẩy người phụ nữ vào con đường bế tắc.

Tác phẩm còn là lời kêu gọi về giáo dục giới tính, về quyền tự do, bình đẳng cho phụ nữ. Dù đã gần một thế kỷ trôi qua, Làm Đĩ vẫn giữ nguyên giá trị hiện thực và tính thời sự của nó.

Nguồn: https://truongxaydunghcm.edu.vn/