Tấc phẩm Trăng Sáng của Nam Cao: Tiếng Lòng Của Người Nghệ Sĩ Giữa Hoang Hoải Hiện Thực

Văn Cao, cái tên quen thuộc với những bản hùng ca bi tráng, lại có lúc chạm đến trái tim người đọc bằng những dòng văn ngắn ngủi đầy xúc động trong “Tấc phẩm Trăng Sáng”. Câu chuyện về anh Điền, một tâm hồn thi sĩ bị giam cầm bởi hiện thực phũ phàng, khơi gợi trong ta nhiều suy tư về giá trị của nghệ thuật và số phận người nghệ sĩ.

Ánh Trăng Mộng Mơ và Tiếng Gọi Của Nghệ Thuật

Dưới ánh trăng dìu dịu, tâm hồn thi sĩ của anh Điền như được đánh thức. Ông nhìn trăng, mường tượng về những vần thơ bay bổng, lãng mạn, về một thế giới đẹp đẽ mà ông hằng khao khát. Ánh trăng, với anh Điền, không chỉ là vẻ đẹp của thiên nhiên, mà còn là nguồn cảm hứng vô tận cho nghệ thuật.

“Có đọc văn thơ, mới biết giăng là một cái gì đẹp và quý lắm. Giăng là cái liềm vàng giữa đống sao. Giăng là cái đĩa bạc trên tấm thảm nhung da trời. Giăng toả mộng xuống trần gian. Giăng tuôn suối mát để những hồn khát khao ngụp lặn. Trăng, ơi trăng! Cái vú mộng tròn đầy mà thi sĩ của muôn đời mơn man!”

Lời văn của Nam Cao khi miêu tả cảm nhận của anh Điền về ánh trăng thật đẹp và bay bổng. Nó cho thấy một tâm hồn nhạy cảm, yêu cái đẹp và khát khao được thể hiện cái đẹp ấy bằng nghệ thuật.

Hiện Thực Tàn Khốc và Nỗi Đau Của Người Nghệ Sĩ

Nhưng trớ trêu thay, cuộc sống của anh Điền không phải là bài thơ lãng mạn, mà là chuỗi ngày lam lũ, vất vả. Hai chữ “hoàn cảnh” như bức tường ngăn cách anh với ước mơ nghệ thuật. Nỗi đau ấy, Nam Cao đã khéo léo thể hiện qua suy tư của chính nhân vật:

“Chao ôi! Chao ôi! Nghệ thuật không cần là ánh trăng lừa dối, không nên là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm than, vang dội lên mạnh mẽ trong lòng…”

Câu nói như một lời khẳng định về sứ mệnh của người nghệ sĩ: phải đi vào hiện thực, phản ánh hiện thực, dù hiện thực ấy có phũ phàng, đau đớn đến đâu.

Hình Ảnh Cuối Truyện: Dư Âm và Suy Ngẫm

Kết thúc truyện là hình ảnh anh Điền cặm cụi viết giữa những tiếng ồn ào của cuộc sống đời thường. Hình ảnh ấy vừa cho thấy nghị lực, niềm đam mê cháy bỏng của người nghệ sĩ, vừa gợi lên nhiều suy tư, trăn trở. Liệu trong hoàn cảnh ấy, anh Điền có thể sáng tạo ra những tác phẩm nghệ thuật đích thực? Liệu ánh trăng mộng mơ có bị vùi lấp bởi những lo toan của cuộc sống? Câu hỏi ấy, Nam Cao để ngỏ cho người đọc tự chiêm nghiệm.

“Tấc phẩm Trăng Sáng” tuy ngắn gọn nhưng lại mang đến nhiều tầng ý nghĩa. Qua câu chuyện về anh Điền, Nam Cao đã khắc họa thành công hình ảnh người nghệ sĩ trong xã hội đương thời: vừa mang trong mình tâm hồn nhạy cảm, lãng mạn, vừa phải đối mặt với những áp lực của hiện thực phũ phàng.

Tác phẩm cũng là lời khẳng định về giá trị của văn chương chân chính: Văn chương không phải là thứ xa xỉ, thoát ly thực tế, mà phải bắt nguồn từ cuộc sống, phản ánh cuộc sống và vì cuộc sống.

Nguồn: https://truongxaydunghcm.edu.vn/