Phân tích tác phẩm Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng – HOCMAI

Nhằm giúp các bạn học sinh nắm chắc kiến ​​thức về tác phẩm văn học luyện thi vào lớp 10 , hocmai xin gửi tới các bạn bài Phân tích tác phẩm Chiếc lược ngà của tác giả Nguyễn Quang Sáng. Hãy cùng tìm hiểu về tình cha con đáng quý và thấu hiểu nỗi đau do chiến tranh gây ra trong bài viết tiếp theo!

tôi. thông tin về tác giả – tác phẩm

1. tác giả: nguyễn quang sáng

– tên thật: nguyen quang sang (bút danh: nguyen sang)

– sinh năm 1932, mất năm 2014

– quê quán: huyện chợ mới, tỉnh an giang

– nguyễn quang sáng là một nhà văn trưởng thành qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ

<3

tiểu sử và sự nghiệp của nhà văn nguyễn quang sáng:

năm 1946, Nguyễn Quang Sang xung phong nhập ngũ, làm liên lạc viên đơn vị. Năm 1948, ông được cử đi học thêm văn hóa tại Trường Trung học Kháng chiến Nguyễn Văn Tố. năm 1950, ông về công tác tại phòng chính trị trụ sở Phân khu Tây Nam Bộ, giữ chức vụ cán bộ nghiên cứu tôn giáo.

Năm 1955, ông theo đơn vị ra Bắc nhập ngũ, chuyển ngành, quân hàm Thượng úy rồi về làm cán bộ Đài Tiếng nói Việt Nam. Từ năm 1958, ông làm việc cho Hội Nhà văn Việt Nam, có nhiệm vụ xuất bản tờ báo văn nghệ. Năm 1966, chiến đấu ở chiến trường miền Nam, anh là cán bộ sáng tác của hội văn nghệ giải phóng. Năm 1972, ông trở lại Hà Nội và tiếp tục công tác tại hội nhà văn.

Sau khi đất nước thống nhất, ông trở về Thành phố Hồ Chí Minh và giữ chức Tổng thư ký Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh trong 3 khóa.

năm 2000, nguyễn quang sáng đạt giải thưởng văn học nghệ thuật thành phố Hồ Chí Minh

Ngoài ra, anh còn được biết đến với vai trò là tác giả kiêm biên kịch của hai tác phẩm nổi tiếng là Chiếc lược ngà và bộ phim Vùng đất hoang.

Sáng tác của Nguyễn Quang Sáng rất đa dạng với nhiều thể loại khác nhau. Một số tập truyện ngắn tiêu biểu của ông gồm: Con chim vàng anh; người bản địa; con trai bỏ đi; lược ngà, v.v. ở thể loại tiểu thuyết anh có các tác phẩm như: đất lửa, mùa gió chướng, dòng sông tuổi thơ

Ngoài ra, anh còn có nhiều tác phẩm và kịch bản văn xuôi nổi tiếng.

Nguyễn quang sang phong cách ghép:

Giọng văn trong các tác phẩm của Nguyễn Quang Sang thường hùng hồn, du dương như tính cách đặc trưng của thiếu nhi miền Nam. anh ấy thường dùng tên hàng ngày để gán các nhân vật trong tác phẩm của mình, điều này giúp tạo sự gần gũi và giản dị.

Các tác phẩm của anh ấy thường gắn liền với những con người và cảnh vật trong cuộc sống của anh ấy. bi kịch kết hợp với tình huống truyện kịch tính, giàu chất thơ cùng với những nhân vật anh hùng đã tạo nên nét riêng biệt trong tác phẩm của nguyễn quang gánh

2. tác phẩm chiếc lược ngà

a. hoàn cảnh sáng tác Chiếc lược ngà

– “Chiếc lược ngà” in trong tập truyện ngắn cùng tên, viết năm 1966 trên chiến trường miền Nam. đây là thời kỳ cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đang diễn ra vô cùng ác liệt.

b. ý nghĩa của nhan đề Chiếc lược ngà

“Chiếc lược ngà” là hình tượng trung tâm của tác phẩm, giúp làm nổi bật câu chuyện xúc động về tình cha con trong thời kỳ chiến tranh.

Hình ảnh “chiếc lược ngà” mang nhiều ý nghĩa sâu sắc, giúp thể hiện chủ đề của tác phẩm:

– đối với bé Thu, chiếc lược ngà là món quà đầu tiên và cũng là kỉ niệm cuối cùng của người cha, mang theo bao ước mơ, tình yêu thương của người cha dành cho con gái. / p>

– Đối với anh, chiếc lược ngà là món quà thủ công dành tặng cho con gái, một vật vô cùng quý giá và thiêng liêng. Vì có hình ảnh con gái nên nó giúp bạn gửi gắm niềm mong mỏi và tình yêu thương đến cô con gái nhỏ của mình.

– đối với bác tôi, chiếc lược ngà là vật trao đổi thiêng liêng giữa hai người đồng đội trên chiến trường

▶ Tên sách không chỉ thể hiện tình cha con khăng khít giữa ông và con mà còn là sự đồng cảm, thấu hiểu của tác giả đối với những đau thương, mất mát mà chiến tranh đã gây ra cho biết bao gia đình Việt Nam. những mất mát không chỉ về khoảng cách mà cả về tình cảm là minh chứng rõ nét về sức tàn phá của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đang diễn ra ở miền Nam.

c. thiết kế bài đăng chiếc lược ngà

– phần 1: từ đầu đến “..em đưa nó về nhà cũng không được”: bé thu không nhận ra ông nội sáu là ba trong lần về thăm

Xem thêm: Tình huống truyện Chiếc lược ngà

– phần 2: từ đoạn tiếp theo đến “… vừa nói vừa từ từ trượt”: cậu bé nhận ra ba vào ngày cuối cùng ở nhà và khoảng thời gian giữa hai cha con

– phần 3: phần còn lại: Chiếc lược ngà và sự hy sinh của nó trên chiến trường

ii. lược ngà trừu tượng

Anh ấy đã chiến đấu từ khi con gái còn rất nhỏ. Suốt những năm tháng chiến đấu đầy gian khổ, khó khăn trên chiến trường, ông chưa bao giờ nguôi ngoai nỗi nhớ con gái mà ông chỉ được nhìn thấy cô qua một tấm ảnh nhỏ. sau tám năm xa cách, ông. cuối cùng sáu người cũng có cơ hội đến thăm nhà cô ấy.

Trong ba ngày nghỉ phép, điều anh mong muốn nhất là được gặp con gái anh – bé Thu. Tuy nhiên, khi về nhà, do đi xa lâu ngày và vết sẹo chiến tranh lâu ngày trên mặt nên ông không nhận ông là cha của mình. Anh càng cố gắng tiếp cận, vuốt ve con trai thì con gái càng đẩy anh ra xa, thậm chí coi anh như người xa lạ.

Sau khi nghe bà ngoại nói, bà đã chấp nhận rằng người đàn ông có vết sẹo dài chính là cha mình. trớ trêu thay, khi nhận ra cha, anh phải từ biệt gia đình để trở lại chiến khu. Trước khi tạm biệt bố, Thu muốn bố mua cho mình một chiếc lược để lần sau về thăm nhà.

Trở về căn cứ, nhớ nhà con trai, ông dồn hết tình yêu thương để làm một chiếc lược ngà từ vỏ sò cho con gái. giây phút hy sinh trên chiến trường, ông đã trả lại cho đồng đội, nhờ ông đưa cho con gái một chiếc lược vì có thể ông sẽ không thể trở về nhà như đã hứa.

iii. phân tích lược ngà

1. phân tích đặc biệt tình huống truyện Chiếc lược ngà

Xem Thêm : Góc giải đáp: Đo huyết áp vào thời gian nào trong ngày để bảo đảm kết quả chuẩn xác? | Medlatec

Hai tình huống bất ngờ trong truyện, tự nhiên nhưng rất hợp lý:

– Hai cha con sáu người được đoàn tụ sau tám năm xa cách, nhưng trớ trêu thay, con gái anh lại không nhận anh là ba. khi đứa bé nhận ra mình lên sáu cũng là lúc nó phải trở lại chiến khu.

▶ những tình huống giúp tiết lộ mối quan hệ cha con bền chặt giữa ông nội sáu và bé Thu

– tại cơ sở, mr. sáu đặt tất cả tình yêu và nỗi nhớ để làm cho con gái một chiếc lược ngà. nhưng trước khi ông có thể cho con trai mình ngày trở về, ông đã bị giết trong một cuộc đột kích. Trước khi trút hơi thở cuối cùng, anh đã nhờ đồng đội gửi tặng con gái một chiếc lược ngà.

▶ tình huống này giúp thể hiện tình yêu, nỗi nhớ và sự day dứt của ông dành cho con gái mình

Nhận xét ý nghĩa của tình huống câu chuyện:

– những tình huống gay cấn, chứa đựng nhiều yếu tố bất ngờ khiến người đọc phải hồi hộp theo dõi diễn biến của từng câu chuyện. từ đó tô đậm thêm tình cha con sâu nặng, thiêng liêng.

– Việc đưa các nhân vật vào những tình huống khó khăn, thử thách đã tạo lợi thế cho mối quan hệ cha con lên cao trào. từ đó khẳng định mối quan hệ cha con là thiêng liêng, bất diệt mà không chiến tranh và vũ khí nào có thể chia cắt được.

▶ Những tình huống trong truyện giúp người viết thể hiện rõ tình yêu sâu sắc dành cho con trai và tính cách đặc biệt của cậu bé.

2. phân tích nhân vật em bé trong Chiếc lược ngà

a. khi đứa bé không chịu nhận nó, sáu là ba

– Bé Thu là người rất yêu bố. Dù chỉ được nhìn thấy bố qua bức ảnh cưới nhưng cô luôn mong một ngày nào đó sẽ được gặp bố, được vỗ về, che chở trong vòng tay của ông.

Tưởng rằng cuộc gặp gỡ sau 8 năm xa cách giữa hai cha con sẽ bùng nổ vì hạnh phúc thì cậu bé lại có thái độ rất lạ:

– trước sự xúc động, gấp gáp và nhảy vọt của mr. sáu, cô ấy bị sốc và sau đó là hoảng loạn: cô gái “trợn tròn mắt”, mặt tái mét và bỏ chạy kêu cứu.

/ p>

– Trong ba ngày anh ở nhà, anh đã dành cho Thu đủ sự quan tâm và chăm sóc để bù đắp những ngày anh vắng nhà. tuy nhiên, thái độ của anh ta vẫn không thay đổi, anh ta tỏ thái độ lạnh lùng, xa cách, thậm chí là ương ngạnh, cứng đầu.

– cô gái không chịu nhận là ba: thu không nghe lời, không chịu gọi anh sáu là “ba”, vẫn không nói gì. ngay cả khi cần giúp đỡ, cô ấy cũng đồng ý tự mò mẫm thay vì nhờ anh ấy giúp đỡ

– cô gái từ chối mọi hành động yêu thương, quan tâm của anh, đưa câu chuyện lên cao trào: trong bữa ăn, khi nhặt được miếng trứng cá muối ngon nhất, anh đã lạnh lùng ném ra khỏi bát khiến cơm văng tung tóe. tức giận với ông. sáu

– Khi bị ông nội mắng, Thu ngoan cố không xin lỗi và bỏ ngay về nhà bà ngoại. hơn nữa, khi xuống thuyền, anh ta còn cố ý vẫy sợi dây để tạo ra tiếng hét lớn và báo động cho mọi người về sự tức giận của mình.

Có ba lý do khiến em bé không chấp nhận:

– Nguyên nhân gián tiếp: Thu sinh ra trong lúc đất nước có chiến tranh nên suốt 8 năm từ khi sinh ra, Thu chỉ biết mặt bố qua tấm ảnh chụp chung với mẹ, chưa bao giờ biết mặt hay nghe giọng bố. . .

Xem thêm: Bài số 57: Thuyết minh về tác giả Nguyễn Duy và bài thơ Ánh trăng | Dạy Học Tốt

– nguyên nhân trực tiếp: vết sẹo trên mặt và quãng thời gian khó khăn khi sống trên chiến trường khiến gương mặt và ngoại hình của anh có phần khác so với những bức ảnh cũ. thu thu rất yêu bố nên luôn muốn bảo vệ hình ảnh của bố. Trong suy nghĩ của anh ấy, không ai được phép đóng giả làm cha ngoài người đàn ông trong bức ảnh.

▶ sự bướng bỉnh, bướng bỉnh và thái độ khác thường của đứa trẻ không đáng trách. mặt khác, hành động của anh ta là một phản ứng tâm lý rất tự nhiên. là người sinh ra trong thời kỳ đất nước chìm trong chiến tranh, còn quá nhỏ để hiểu được những gì cha anh đã trải qua trên chiến trường khắc nghiệt ấy. hơn nữa, người lớn không chuẩn bị cho đứa trẻ tiếp nhận những điều bất thường này nên đã phản ứng thái quá với nó.

▶ thông qua thái độ và hành động khác thường của cô gái, tác giả đã tái hiện hoàn cảnh khó khăn của chiến tranh; đồng thời khắc họa tính cách của một em bé: một cô bé bướng bỉnh nhưng có tính cách kỳ lạ.

b. khi đứa trẻ nhận ra rằng cha mình là ông nội

Sau khi nhận được lời giải thích từ bà cô, cô nhận ra rằng ông là cha cô và cảm thấy có lỗi vì đã hiểu lầm ông. nhưng ngày anh nhận ra cũng là ngày anh phải về đơn vị. Thái độ của Thu đối với anh lúc đó đột ngột thay đổi trước sự ngạc nhiên của mọi người:

– cô ấy không còn bướng bỉnh, bướng bỉnh hay bướng bỉnh nữa mà mang vẻ mặt buồn bã và “nhìn với vẻ trầm tư”.

– đôi mắt to tròn của cô gái chợt long lanh khi bắt gặp ánh mắt trìu mến và buồn bã của cha mình trong lễ chia tay

– Cảm giác tội lỗi và xấu hổ khiến cô không nói nên lời. Chỉ đến khi anh nói lời chia tay, cô gái nhỏ mới cất tiếng khóc thảm thiết: “ba… a… a… ba”. một tiếng kêu đau đớn như thể đã bị kìm nén suốt 8 năm trời, mang theo bao yêu thương, nhớ nhung, nhớ nhung và tiếc nuối khôn tả

– Cô bé chạy xô lại để ôm chặt lấy ông Sáu và hôn lên cả cái vết thẹo dài trên má của ông – thứ mà đã khiến cô từ chối nhận ba mình

– đau khổ, cô muốn ở lại với bố: “Bố ơi! đừng buông tôi ra nữa! ba ở nhà với con “. Câu nói ấy như thể hiện tình yêu thương chân thành mà người con dành cho cha mình.

– Trong bữa tiệc chia tay của cha, cô chỉ ước rằng cha sẽ mua cho cô một chiếc lược ngà: điều ước của cô cho thấy cô muốn có được ký ức của cha để cô luôn được gặp cha, luôn được ở bên cha. , thoải mái

▶ sau khi biết ông là cha của cô, vào giờ phút chia ly, dường như mọi khoảng cách đã bị xóa nhòa, cô bộc lộ tất cả tình cảm kìm nén của mình dành cho cha. Đáng tiếc, đó là lần cuối cùng cô thu thập tâm lý, tình cảm, tác giả đề cao tình phụ tử. Qua đó, chúng ta thấy được hình ảnh một nhân vật lúc nhỏ có vẻ ngang tàng, dũng cảm nhưng thực tế lại là người sống giàu tình cảm và có tấm lòng riêng

3. phân tích nhân vật của mr. sáu trong chiếc lược ngà

a. trong chuyến thăm gia đình

Đơn vị cho anh nghỉ phép 3 ngày sau tám năm vất vả trên chiến trường, lòng anh bỗng dâng lên những cảm xúc mãnh liệt:

– tâm trạng lo lắng và lo lắng trong lòng, anh cảm động đến nỗi vết sẹo trên má đỏ bừng, run rẩy, ngay cả giọng nói cũng run rẩy

– hời hợt và thiếu kiên nhẫn, như thể anh ấy không thể đợi thêm một lúc nào nữa để gặp lại gia đình mình. Anh “thèm muốn” gặp gia đình đến nỗi không đợi thuyền cập bến, anh đã nhảy lên bờ, đẩy thuyền ra … sải bước nhanh chóng về ngôi nhà nhỏ của mình

Xem Thêm : Top 05 tác phẩm nổi tiếng nhất của Vincent Van Gogh

– nỗi nhớ con khôn nguôi, bà cất lên hai tiếng thiêng liêng: “mùa thu! đứa trẻ ”như để thỏa mãn niềm khao khát được gọi, được nghe trong tám năm qua

– dù rất nhớ con nhưng điều ông nhận lại là sự thờ ơ, né tránh của cậu bé. Trước thái độ bất thường của con gái, ông rơi vào trạng thái đau đớn và tủi hổ, gương mặt tiều tụy và đáng thương, hai tay buông thõng như đứt lìa

▶ Sử dụng những từ ngữ miêu tả “dừng lại”, “mặt mũi tối sầm” và “tay như bị gãy”, tác giả đã vẽ nên một cách sinh động hình ảnh người cha bị chính con mình chống lại. sáu phải xảy ra vào thời điểm đó

Trong ba ngày nghỉ ốm ở nhà, ông đã tìm mọi cách để cậu bé thay đổi. bà kiên nhẫn nói và vỗ tay chờ đợi sự đáp trả của con trai yêu:

– Hãy bù đắp cho con bằng cách không đi quá xa, luôn gần gũi và dành cho con những tình cảm yêu thương

– Mặc dù cô gái không chịu nhận cha nhưng anh không trách cứ mà nhẹ nhàng lắc đầu mỉm cười trước sự bướng bỉnh của cô.

– khi bị từ chối tình cảm trong bữa ăn, anh đã không kìm được cảm xúc, không giữ được bình tĩnh và đánh con. sự tức giận này đến từ nỗi đau của anh ta, từ nỗi đau của một người cha bị chính con gái mình từ chối

Lúc chia tay, tình cảm cha con sâu nặng được thể hiện rất sâu sắc qua các chi tiết:

– anh không dám đến gần cô vì sợ cảm giác quyến luyến sẽ ngăn cản anh. nên cô chỉ nhìn chằm chằm vào đứa bé với ánh mắt trìu mến xen lẫn nỗi buồn, cố gắng kìm nén mong muốn được ôm nó vào lòng.

Xem thêm: Cố Vấn Học Tập Tiếng Anh Là Gì, Vietgle Tra Từ

– Khi cô con gái nhỏ gọi anh là “bố”, anh đã không kìm nén được cảm xúc và bật khóc, khẽ hôn lên tóc anh. anh không muốn con gái nhìn thấy những giọt nước mắt yếu đuối của mình, những giọt nước mắt hạnh phúc của một người cha hết mực yêu thương con cái.

– theo lời yêu cầu của anh Thu, anh hứa sẽ quay lại tặng cho anh một chiếc lược ngà

▶ Qua những lần thay đổi tâm trạng của anh ấy kể từ khi anh ấy về nhà chồng, chúng ta có thể thấy một người cha yêu thương con cái là như thế nào. tình cha con ấy đã vượt qua sự tàn khốc của chiến tranh, vượt qua mọi khó khăn, trở ngại vẫn vẹn nguyên và đầy ấm áp.

b. khi trở lại chiến trường

– ông nội sáu luôn mang trong mình sự hối hận và đau khổ vì trong thời gian ở nhà ông đã đổ tội oan cho các con mình.

Vì tiếc nuối và mong mỏi con trai, bà đã dồn tất cả tình yêu của mình vào việc làm một chiếc lược ngà để chờ ngày nó được trao cho con:

– khi tôi nhận được chiếc ngà voi, tôi “xúc động như một đứa trẻ được nhận quà”.

– bao nhiêu tình yêu, bao nhiêu nỗi nhớ anh dồn vào việc làm chiếc lược. chiến trường ác liệt nhưng hễ có thời gian rảnh là ông lại tỉ mỉ ngồi xem từng chiếc lược cho đến khi hoàn thành. ông giữ chiếc lược như một đứa trẻ với ông. Vào những đêm nhớ con, bà lấy lược ra nhìn con

<3

▶ ông sáu đã dành tất cả tình yêu của mình để làm ra những chiếc lược chải tóc bằng ngà voi như tình yêu mà ông muốn dành cho các con của mình. Dù chưa bao giờ chiếc lược chải qua mái tóc của bé nhưng nó đã phần nào vén được những khúc mắc trong lòng, giảm bớt nỗi day dứt ân hận trong lòng. có thể nói, chiếc lược ngà trong lịch sử là biểu tượng của tình cha con, tình cảm thiêng liêng sâu nặng

Đối mặt với cái chết, ông không thể cướp đi tình yêu của sáu đứa con của mình:

– trong một cuộc đột kích của kẻ thù, anh ấy đã vô tình bị thương. vết thương đã khiến anh kiệt sức và lấy đi hy vọng sống cuối cùng của anh. tuy nhiên, trước khi đi, anh vẫn dốc hết sức lực, trao chiếc lược ngà cho đồng đội với lời nhắn nhủ hãy mang về cho con gái nhờ. Khoảnh khắc ấy, anh không chỉ trao chiếc lược mà còn gửi gắm tất cả tình yêu thương và niềm mong mỏi qua ánh mắt trong vòng tay của những người bạn đồng hành. ánh mắt của anh ấy thể hiện sự hối hận vô hạn khi anh ấy không thể giữ lời hứa với con trai mình

– Chiếc lược được trao cho cậu bé, qua sự chứng minh của cha cậu, cậu bé có thể mất cha, ông nội thứ sáu có thể chết trên chiến trường, nhưng tình cha con không chết. Không chỉ vậy, nó còn trở thành điểm tựa, hỗ trợ bé trên hành trình trưởng thành.

▶ ông sáu đã trở thành biểu tượng cao đẹp về hình ảnh người cha trong thời kỳ đất nước chìm trong bom đạn chiến tranh. ở anh ấy, chúng ta thấy vẻ đẹp của tình yêu; sự quan tâm, bao dung và che chở của một người cha dành cho con trai mình. từ đó giúp khẳng định sự bất diệt của tình cha con và tình phụ tử

iv. bản đồ tư duy làm việc chiếc lược ngà

Để giúp các em có cái nhìn tổng quan về tác phẩm trong quá trình ôn tập, các em có thể tham khảo sơ đồ tư duy Chiếc lược ngà sau đây:

v. tóm tắt và phân tích chung về tác phẩm Chiếc lược ngà

1. về nội dung

qua vở kịch “chiếc lược ngà”, nhà văn nguyễn quang gánh đã thể hiện một cách xúc động tình cảm cha con sâu nặng. đó là một tình cảm thiêng liêng cao đẹp, sáng ngời, nổi bật trên hoàn cảnh khó khăn, éo le do chiến tranh gây ra.

Không chỉ đề cao tình cha con thiêng liêng mà tác phẩm còn gợi cho người đọc sự thấu hiểu, đồng cảm với những đau thương, mất mát mà chiến tranh đã mang lại cho biết bao gia đình Việt Nam. Có thể nói, nội dung sâu rộng của tác phẩm mang ý nghĩa lên án, tố cáo tội ác chiến tranh xâm lược sâu sắc.

2. về nghệ thuật

– tình huống câu chuyện xây dựng tự nhiên, hợp lý, có những khúc quanh co, xây dựng đến cao trào và giải quyết hợp lý

– nghệ thuật phân tích tâm lý nhân vật thông qua các từ miêu tả được áp dụng cẩn thận

– lời kể mộc mạc, tự nhiên nhưng vẫn đầy cảm xúc.

– hệ thống hình ảnh đơn giản, gợi mở, hấp dẫn và lôi cuốn

trên đây là phần tổng hợp bàn về tác phẩm Chiếc lược ngà của tác giả nguyễn quang sáng với tình cha con sâu nặng giữa hai nhân vật mr. sáu và bé thu. Ngoài ra, các em học sinh cũng có thể tham khảo thêm các bài phân tích khác trong đề văn 9 phục vụ các kì thi quan trọng. Hi vọng những kiến ​​thức trên sẽ giúp các bạn có những tiết ôn tập hiệu quả!

tham khảo:

bình tĩnh phân tích công việc của sa pa