Khái quát văn học Việt Nam từ Cách mạng tháng 8 năm 1945 đến hết thế kỉ XX

i. tổng quan văn học Việt Nam từ tháng 8 năm 1945 đến năm 1975

1. một số đặc điểm về hoàn cảnh lịch sử, xã hội và văn hóa

+ Cách mạng tháng 8 năm 1945 đã mở ra kỉ nguyên mới cho đất nước: kỉ nguyên độc lập tự chủ – & gt; tạo nên nền văn học của chế độ mới, vận động và phát triển dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam. . một lớp nhà văn mới xuất hiện, nhà văn-chiến sĩ.

+ Hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ trong 30 năm đã tác động sâu rộng đến đời sống vật chất và tinh thần của dân tộc, trong đó có văn nghệ, tạo nên những nét riêng biệt của một nền văn học hình thành và phát triển ở giữa chiến tranh gian khổ và ác liệt.

+ nền kinh tế nghèo nàn, kém phát triển, điều kiện giao lưu văn hóa hạn chế (chủ yếu tiếp xúc và chịu ảnh hưởng văn hóa của các nước xã hội chủ nghĩa, cụ thể là Liên Xô, Trung Quốc …).

Trong hoàn cảnh đó, văn học giai đoạn 1945-1975 vẫn phát triển và đạt được nhiều thành tựu, mang lại những giá trị riêng cho lịch sử văn học.

2. quá trình phát triển và những thành tựu chính

được chia thành 3 giai đoạn

+ Năm 1945-1954:

-1945-1946: tôn vinh quê hương và quần chúng cách mạng, kêu gọi toàn dân đoàn kết, nêu cao những tấm gương quên mình của quê hương đất nước.

– Cuối năm 1946: tập trung phản ánh cuộc kháng chiến chống Pháp. văn học gắn bó sâu sắc với cuộc đời cách mạng và kháng chiến; hướng tới phát hiện sức mạnh, phẩm chất tốt đẹp của quần chúng công nhân, chiến sĩ; thể hiện niềm tự hào dân tộc và niềm tin vào tương lai tất yếu của cuộc kháng chiến.

– thành tích

· truyện và kí: đầu văn xuôi kháng chiến (một thời ở kinh đô, trận địa trần đăng, chuyện đôi mắt và nhật ký ở rừng nam cao, truyện kim lan ở làng . ..).

· thơ: đạt nhiều thành tựu (cảnh khuya, rằm tháng giêng âm lịch thành phố Hồ Chí Minh, Bên kia sông song bằng hoàng cẩm, tiến quang dũng …)

· phim truyền hình: một số vở thu hút sự chú ý (con trai bác gái, người để lại của nguyễn huyễn, chị hoa của thành phố Hồ Chí Minh …)

. lý luận, nghiên cứu và phê bình văn học: chưa phát triển nhưng cũng đã có một số công trình quan trọng (chủ nghĩa xã hội và những vấn đề văn hóa ở Việt Nam của trường chinh, nhận đường và một số vấn đề nghệ thuật của Nguyễn Đình Thi …)

+ 1955 – 1964:

– nội dung trang bìa: hình ảnh những người lao động; những con người đổi thay trong những bước đầu của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội với cảm hứng lãng mạn, lạc quan, tình cảm sâu nặng với miền Nam trong nỗi đau chia cắt.

-kết quả:

Xem thêm: Cách viết thư hồi âm bằng tiếng Anh

+ văn xuôi: mở rộng chủ đề, bao quát nhiều chủ đề, nhiều lĩnh vực của đời sống thực tế.

· chủ đề kháng chiến chống Pháp (sống mãi với thủ đô, đỉnh cao cuối cùng, trước giờ hành quyết …)

· chủ đề hiện thực về cuộc sống trước cách mạng tháng 8 (Vợ nhặt, mười năm, ngân hàng phá sản …)

· Chủ đề về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội gắn liền với sự đổi thay đời sống của nhân dân (sông đà, mùa lạc, bãi gạch …)

. thơ ca: nảy nở với nhiều tác giả tiêu biểu (Gió lộng, ánh sáng và lũ che lan viên, Đất hưng thịnh và thơ Đời trốn chạy …)

Xem Thêm : Bảng Chữ Cái Tiếng Việt Chuẩn theo bộ GD&ĐT mới nhất 2022

– phim truyền hình: một số tác phẩm được dư luận chú ý (Thành hầu thiếp, Ngọn lửa nguyên vu, Nỗi khổ tâm chương …)

– & gt; tóm lại: văn học thời kỳ này đạt được nhiều thành tựu, đặc biệt ở thể loại thơ mang cảm hứng lãng mạn, tràn đầy niềm vui, lạc quan và niềm tin.

+ 1965 – 1975:

– tập trung viết về cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước – & gt; chủ đề chung: lòng yêu nước, ca ngợi chủ nghĩa anh hùng cách mạng.

-kết quả:

+ văn xuôi:

· Các tác phẩm truyện, ký ra mặt trận máu lửa, phản ánh nhanh và chính xác cuộc chiến đấu anh dũng của các dân tộc miền Nam (Người mẹ cầm súng, Rừng xà nu, Đảo đất …)

· ở miền bắc: truyện, truyện cũng phát triển (văn chống Mỹ của nguyễn tuấn, bước chân người lính, bão biển …)

+ thơ: Ông đạt được nhiều thành tựu xuất sắc đánh dấu một bước tiến mới của nền thơ hiện đại Việt Nam.

. mở rộng và đào sâu chất liệu của thực tế.

. nâng cao tính khái quát, chất lượng tư tưởng, chính kiến ​​

. ghi nhận một thế hệ nhà thơ trẻ tài năng thời chống Mỹ (văn tế, nguyễn duy, bang văn …) và hàng loạt tác phẩm gây tiếng vang (tập thơ ra trận, máu và hoa lệ, Hoa thường nhật – con chim báo bão của che lan viên, vỉa hè khát vọng của nguyễn khoa điểm…

+ phim truyền hình: cũng có thành tích đáng chú ý (Đất mẹ Việt Nam, tiết trời mai chiếu xuân, mắt vu dung minh …)

+ nghiên cứu lý luận phê bình: xuất hiện những tác phẩm có giá trị (dang thai mai, hoai thanh, xuan dieu …)

Xem thêm: 7 Cách Viết Câu Hook Trong Essay Thu Hút Và ấn Tượng Nhất – IELTS Cấp Tốc

+ văn học vùng tạm chiếm: vì nhiều nguyên nhân, nếu đánh giá cả hai phương diện tư tưởng và nghệ thuật thì không đạt được nhiều thành tựu to lớn.

a. văn học vận động chủ yếu theo hướng cách mạng, gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước & gt; những đặc điểm cơ bản của văn học những năm 1945-1975.

+ mô hình nhà văn – người lính

+ Khuynh hướng tư tưởng chủ đạo: tư tưởng cách mạng, văn học là vũ khí phục vụ sự nghiệp cách mạng.

+ sự vận động và phát triển của văn học đồng điệu với từng giai đoạn lịch sử của dân tộc & gt; văn học là tấm gương phản chiếu những chủ đề quan trọng của lịch sử dân tộc.

– & gt; Văn học thời kỳ này như một tấm gương phản chiếu những chủ đề lớn nhất, quan trọng nhất của đất nước và cách mạng.

b. văn học bình dân

+ quần chúng: đối tượng phản ánh, đối tượng phục vụ, nguồn bổ sung cho lực lượng sáng tạo.

+ nội dung:

. hình thành một khái niệm mới về đất nước: đất nước của nhân dân.

. quan tâm đến đời sống của nhân dân lao động, con đường bất khả xâm phạm của cách mạng, xây dựng và khám phá vẻ đẹp của hình ảnh quần chúng nhân dân …

+ hình thức: nội dung ngắn gọn dễ hiểu, chủ đề rõ ràng; hình ảnh trích từ kho tàng văn học dân gian; ngôn ngữ đơn giản và rõ ràng.

Xem Thêm : Cách vẽ chữ nổi trên giấy

c. văn học chủ yếu lấy cảm hứng từ sử thi và lãng mạn & gt; những đặc điểm thể hiện khuynh hướng thẩm mỹ của văn học 1945-1975.

+ xu hướng sử thi:

– chủ đề: những vấn đề có ý nghĩa lịch sử và tính cách dân tộc

– nhân vật chính: những con người tiêu biểu cho tinh hoa, khí phách, phẩm chất và ý chí của cả dân tộc, tiêu biểu cho lí tưởng dân tộc hơn là khát vọng cá nhân. văn học khám phá con người về trách nhiệm, nghĩa vụ, lý do sống và tình cảm cao cả.

+ cảm hứng lãng mạn:

– là nguồn cảm hứng để khẳng định cái tôi tình cảm đối với cách mạng.

– biểu hiện: tôn lên vẻ đẹp của con người mới, cuộc sống mới, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tin tưởng vào tương lai đất nước.

Xem thêm: Mẫu đơn xin cấp lại Chứng minh nhân dân bị mất – Luật Long Phan

– & gt; nguồn cảm hứng giúp mọi người vượt qua các cuộc chiến tranh gian khổ, đẫm máu và hy sinh.

+ Khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn kết hợp tạo nên tinh thần lạc quan lan tỏa khắp nền văn học 1945-1975 và tạo nên những đặc trưng cơ bản của văn học 1945-1975.

ii. Một số nhận xét về văn học Việt Nam từ năm 1945 đến cuối thế kỷ 20.

1. hoàn cảnh lịch sử, xã hội và văn hóa

+ 1975-1985: Đất nước hoàn toàn độc lập, thống nhất nhưng phải đối mặt với nhiều thách thức mới.

+ từ năm 1986: đổi mới toàn diện trên các lĩnh vực – & gt; văn học có điều kiện giao lưu, trao đổi mạnh mẽ – & gt; đổi mới văn học phù hợp với quy luật khách quan và nguyện vọng của văn nghệ sĩ.

2. những thay đổi và một số thành tựu

+ thơ:

– không tạo được sức hút như giai đoạn trước nhưng cũng có những tác phẩm đáng chú ý (chế lan viên với khát vọng đổi mới thơ ca qua các tuyển tập dio, xuân quy, nguyệt duy, thanh thảo …)

– sử thi hưng thịnh (những người đi biển – thanh thao, trên đường đi – hữu nghị, chia trường ca – nguyễn đức mai…)

+ văn xuôi:

– có nhiều khởi sắc hơn thơ.

– Nhận thức đổi mới cách tiếp cận hiện thực cuộc sống, cách viết về chiến tranh thu hút sự quan tâm của độc giả (đất trắng – nguyễn trong danh, Gặp nhau cuối năm – nguyễn khai, người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành – nguyễn minh châu…)

– phim truyền hình: nở rộ (hồn phách ba, da hàng thịt – lưu quang vũ, mùa hạ trên biển – chương trình mùa xuân …)

– & gt; bình luận:

+ văn học vận động theo hướng dân chủ hóa, nhân văn và nhân văn sâu sắc.

+ chủ đề: phong phú, đa dạng.

+ cách tiếp cận và khám phá con người: các mối quan hệ phức tạp của đời sống cá nhân, bao gồm cả tinh thần, mối quan tâm đến đời sống cá nhân & gt; hướng nội là một nét mới điển hình trong văn học thời kỳ này.

+ tuy nhiên, có một số xu hướng tiêu cực trong tài liệu.